Sách tâm lý giao dịch luôn là một trong số các tài liệu hay nơi kinh nghiệm của các nhà đầu tư trên toàn thế giới được đúc kết và truyền đạt. Với một nhà đầu tư mới, sách về tâm lý giao dịch là thứ vô cùng cần thiết để có thể hiểu rõ và dự tính được các bước hành động tiếp theo trên thị trường là gì. Qua bài viết này, hãy cùng điểm qua một số sách tâm lý giao dịch được nhiều nhà đầu tư tìm kiếm.
Sách tâm lý giao dịch The Intelligent Investor – Nhà đầu tư thông minh
Quyển sách The Intelligent Investor với tên tiếng việt là Nhà đầu tư thông minh của tác giả Benjamin Graham. Ông được xem như là một trong những nhà đầu tư vĩ đại của thế kỷ 20 khi từng giữ vai trò giảng viên, nhà truyền cảm hứng cho đông đảo nhà đầu tư trên thế giới. Graham luôn đi theo triết lý “đầu tư theo giá trị” và những điều tâm đắc của ông trong giao dịch đều được thể hiện trong quyển sách “The Intelligent Investor” với phương châm phát triển theo các chiến lược dài hạn.
Warren Buffet chính là người học trò duy nhất của Graham đạt được điểm A+ trong suốt sự nghiệp giảng dạy của ông. Do đó, khi nhắc đến các nhà đầu tư vĩ đại, nếu đã nhắc qua Buffet thì không thể không xứng danh Benjamin Graham.
Cuốn sách Nhà đầu tư thông minh được xuất bản vào năm 1949 với các kinh nghiệm quý giá mà Graham tích góp được trong suốt sự nghiệp của mình. Ông đã nêu ra 3 bài học then chốt để giúp các nhà đầu tư có thể dễ dàng kiểm soát được tâm lý của họ:
- Ba nguyên tắc đầu tư một cách thông minh.
- Không bao giờ đặt niềm tin vào thị trường.
- Tuân thủ nghiêm ngặt 1 quy tắc – bạn sẽ làm nó thành công.
Trading in the Zone – Kiểm soát cảm xúc bằng tâm lý học hành vi
Cuốn sách Trading in the Zone được xem là quyển sách giao về tâm lý giao dịch hàng đầu được viết bởi tác giả Mark Douglas. Trading in the Zone đi sâu vào tâm lý của những nhà đầu tư đã và đang phải trải qua những cảm xúc tiêu cực khi đối diện với sự thua lỗ trong giao dịch. Quyển sách này mang đến một cái nhìn mới về lý do nhà đầu tư liên tục thua lỗ trên thị trường và qua đó là các bài học đắt giá về sự nghiêm túc trong việc quản lý cảm xúc trước mỗi lần giao dịch.
Thêm vào đó, quyển sách cũng đào sâu về tâm lý con người trước các hành động vội vã, phi lý trí và những hiệu ứng tâm lý thường gặp như Bandwagon, FOMO, hay hiệu ứng mỏ neo,… Thông qua Trading in the Zone, Mark Douglas mang đến cho độc giả một góc nhìn rộng hơn về việc giao dịch an toàn và đem về lợi nhuận cao.
Reminiscences of a Stock Operator – Hồi ức của một thiên tài đầu tư chứng khoán
Reminiscences of a Stock Operator với tên tiếng Việt là Hồi ức của một thiên tài đầu tư chứng khoán của tác giả Edwin Lefevre. Ông là nhà báo nổi tiếng gốc Mỹ, các bài viết của ông thường chuyên về lĩnh vực tài chính và kinh doanh tại phố Wall. Quyển sách này được viết theo dòng câu chuyện kể về cuộc đời của Jesse Livermore và đã truyền cảm hứng cho rất nhiều thế hệ về sau.
Tính đến thời điểm hiện tại, quyển sách Hồi ức của một thiên tài đầu tư chứng khoán đã được 100 tuổi nhưng với kiến thức và kinh nghiệm được truyền đạt, đây vẫn là một trong các cuốn sách được đông đảo các nhà đầu tư tìm kiếm. Quyển sách này mang đến cho các nhà giao dịch những bài học và cách nhìn nhận sâu sắc về các hành động có thể gây hủy hoại quá trình Trading của mình. Thông qua quyển sách này, nhà đầu tư sẽ có thêm nhiều những kinh nghiệm được đúc kết và hiểu rõ hơn vì lý do tại sao luôn bị “Ngài thị trường” dễ dàng kiểm soát tâm lý dẫn đến sự thua lỗ. Đây là quyển sách tâm lý giao dịch mà bất kỳ nhà đầu tư nào cũng nên đọc qua một lần.
SWAY The Irresistible Pull of Irrational Behaviour – Tâm lý khó khăn để thoát 1 giao dịch lỗ
SWAY The Irresistible Pull of Irrational Behavior của hai tác giả là Ori Brafman và Rom Brafman được dịch sang tiếng Việt là Tâm lý khó khăn để thoát 1 giao dịch lỗ. Quyển sách tâm lý giao dịch này được rất nhiều nhà đầu tư đề cử khi có thể giải quyết được hầu hết những vấn đề mà các nhà giao dịch hiện nay đang phải bất lực đối mặt. Độc giả sẽ hiểu được lý do vì sao luôn cảm thấy khó khăn khi phải từ bỏ những giao dịch thua lỗ và thậm chí đi sâu vào tâm lý con người trong những mối quan hệ giao dịch đó.
Trong quyển sách, Ori Brafman đã chia sẻ về vấn đề liên quan đến “định kiến do nhận thức” và “hiệu ứng Tắc kè hoa” để chỉ ra những điều kỳ quặc về tâm lý của con người nói chung sẽ ảnh hưởng mạnh mẽ đến các nhà giao dịch như thế nào. Những nghiên cứu và các câu chuyện trong quyển sách cũng được kể lại rất độc đáo với khả năng giúp độc giả khai phá tư duy tiềm ẩn trong việc đưa ra những quyết định thông minh và sáng suốt.
The Art of Thinking Clearly – Nghệ thuật của tư duy rành mạch
Quyển sách The Art of Thinking Clearly – Nghệ thuật của tư duy rành mạch được chắp bút bởi tác giả Rolf Dobelli. Đây là một trong những cuốn sách về tâm lý giao dịch được gợi ý khá nhiều cho các nhà đầu tư mới và kể cả những nhà đầu tư chuyên nghiệp cũng phải đọc lại nhiều lần. Với 99 chương, The Art of Thinking Clearly mang đến kiến thức về những cạm bẫy tâm lý trong giao dịch như tham lam, hoảng sợ, hưng phấn,… mà gần như là nhà giao dịch nào cũng phải trải qua.
Mỗi chương có độ dài từ 2 đến 3 trang và đưa ra những ví dụ cụ thể về các trường hợp “bẫy” phi lý trí mà các nhà đầu tư cần phải tham khảo. Quyển sách này không chỉ dành riêng cho các nhà giao dịch tài chính, mà bất kỳ ai cũng được gợi ý đọc qua để không bỏ lỡ về “tuyệt tác” tâm lý học hành vi.
Một số chương sách tâm đắc trong Nghệ thuật của tư duy rành mạch như:
- Murder Your Darlings – Giết chết người tình của bạn.
- Why Waiting Is Torture – Vì sao chờ đợi là một nỗi đau. Đây là một chương sách rất hay mà các độc giả không được bỏ qua.
- Don’t Take News Anchors Seriously – Đừng nên quá nghiêm túc với các “mỏ neo” tin tức.
Psychology of Stock Market – Tâm lý thị trường chứng khoán
Quyển sách Psychology of Stock Market của tác giả George Charles được viết khi ông đi tìm kiếm câu trả lời cho một nhận xét của Ben Graham rằng “Đầu cơ cổ phiếu một câu chuyện chủ yếu xoay quanh việc anh A cố gắng để nghĩ xem anh B, C hay D đang nghĩ gì mà trong khi đó B, C và D này cũng đang làm một việc tương tự như thế”. Những gì mà nhà đầu tư hàng đầu này chia sẻ đã làm cho các chuyên gia chứng khoán không ngừng đề ra lý thuyết và những phương pháp luận tiên tiến để có thể áp dụng cho thị trường chứng khoán, trong đó có George Charles.
Cuốn sách Tâm lý thị trường chứng khoán được xuất bản vào năm 1912 và đã trở thành một trong các tượng đài kiến thức về giao dịch tại phố Wall. Dù trải qua hơn 100 năm nhưng cho đến hiện nay, những giá trị mà nó mang lại vẫn đang được ghi nhận và ngày càng phổ biến rộng rãi. Những lời khuyên bổ ích và rất nhiều kinh nghiệm được đúc kết là một tài sản vô giá được tác giả khắc họa một cách chân thật và chi tiết. Song song đó các giải pháp về tư duy và việc kiểm soát tâm lý con người cũng được tác giả giải thích rõ ràng, cẩn thận.
Đặc biệt, quyển sách Psychology of Stock Market còn giúp các nhà đầu tư mở ra một góc nhìn mới trên thị trường thay vì cứ mãi nhìn vào lối mòn tư duy truyền thống. Nội dung mà tác giả đã chia sẻ trong quyển sách như là một chiếc khóa mở ra cánh cửa dẫn đến con đường thành công cho các nhà đầu tư.
Sách tâm lý giao dịch – The New Market Wizards
Bộ sách The New Market Wizards và “Market Wizards” được xem là một trong những tuyệt tác về sách tâm lý giao dịch hay nhất của tác giả Jack Schwager. Nội sách kể lại toàn bộ những cuộc phỏng vấn với các nhà giao dịch hàng đầu, qua đó họ đã chia sẻ rất nhiều thông tin, kinh nghiệm và cung cấp cho những nhà đầu tư trẻ một cái nhìn sâu sắc về việc tham gia giao dịch trên thị trường hay đối mặt với những khó khăn trong quá trình đó.
Quyển sách này mang lại rất nhiều bài học bổ ích và ý nghĩa cho các nhà đầu tư còn non trẻ, chưa có nhiều kinh nghiệm. Thông qua quyển sách này, tác giả gửi gắm thông điệp cỗ vũ các traders có thể thoát khỏi những rào cản về tâm lý và giao dịch một cách xuất sắc hơn.
Ngoài tuyệt tác về tâm lý giao dịch trên, Jack Schwager cũng xuất bản nhiều quyển sách về tâm lý giao dịch như “Market Wizards”, “ The new Market Wizards”, “Hedge Fund Market Wizards” và “The Little Book of Market Wizards.”
Investment – Đầu tư tài chính
Quyển sách Investment được biên dịch ra tiếng Việt với tên Đầu tư tài chính, cũng là một trong các tác phẩm kinh điển trong lĩnh vực này. Cuốn sách được biên soạn từ chương trình học chứng chỉ uy tín CFA (Chartered Financial Analysis) cho các nhà đầu tư tài chính chuyên nghiệp ở các công ty quỹ đầu tư hay các định chế tài chính lớn với một cách tiếp cận gần gũi dễ hiểu cho mọi người và mang tính chất thực chiến ngay từ chương đầu.
Cuốn sách Đầu tư chứng khoán gồm đầy đủ những kiến thức thực chiến trong lĩnh vực tài chính như chiến lược giao dịch phái sinh, quyền chọn, phân tích kỹ thuật, trái phiếu, tâm lý giao dịch, phân tích báo cáo tài chính, định giá cổ phiếu, tài chính hành vi,…
The New Trading for a Living – Phương pháp mới để giao dịch kiếm sống
Quyển sách The New Trading for Living được xuất bản lần đầu tiên vào năm 1993 và nhanh chóng trở thành một trong những quyển sách bán chạy nhất trên toàn thế giới. Trải qua nhiều năm cho đến hiện nay, quyển sách này vẫn luôn nằm trong top đầu những quyển sách tâm lý giao dịch được đọc nhiều nhất. Đối với các nhà đầu tư mới gia nhập vào thị trường cần tìm quyển sách cung cấp đầy đủ kiến thức và kinh nghiệm để làm nền tảng, thì đây là quyển sách rất cần thiết cho bạn.
Sách tập trung vào vấn đề tâm lý, những bí quyết trong giao dịch và cách thức quản trị tiền, ba nội dung này được xem là yếu tố then chốt để trở thành một nhà giao dịch thành công. Bên cạnh đó, tác giả cũng đề cập đến yếu tố thứ tư – yếu tố gắn kết ba trụ cột trên lại với nhau chính là việc ghi chép nhật ký giao dịch thật cẩn thận và chi tiết.
Thông qua việc chép nhật ký giao dịch sẽ giúp các nhà đầu tư có thể học hỏi kinh nghiệm từ quá khứ. Đồng thời nó còn giúp bạn có thể phá vỡ được vòng tròn luẩn quẩn trong các lợi nhuận nhỏ nhưng lại phải trả bằng khoản lỗ lớn hơn, thoát được tâm trạng lo lắng, bồn chồn trong quá trình giao dịch. Quyển sách sẽ hướng dẫn bạn cách thức để ghi chép nhật ký giao dịch thông qua việc chia sẻ cách ghi chép tỉ mỉ của tác giả trước đó.
Có thể nhận xét rằng, toàn bộ biểu đồ kỹ thuật được mô tả lại trong những trang sách đều được cập nhật rất sát với thị trường với bản màu hoàn chỉnh và các phân tích rõ ràng trong hệ thống giao dịch của tác giả. Do đó, quyển sách The New Trading for a Living luôn nằm trong top các quyển sách về tâm lý giao dịch được tìm kiếm nhiều nhất.
Tâm lý hành vi trong đầu tư chứng khoán
Quyển sách Tâm lý hành vi trong đầu tư chứng khoán được viết bởi chuyên gia về tài chính hành vi James Montier, ông nhấn mạnh các xu hướng hành vi nguy hiểm cùng với những sai lầm tâm lý thường gặp của các nhà đầu tư chuyên nghiệp. Montier đã hướng dẫn cách nhận ra các dấu hiệu bẫy tâm trí và giải thích cặn kẽ về những nguyên lý tâm lý học trong những sai lầm trên.
Nội dung quyển sách còn mang đến cho các nhà đầu tư cách để bảo vệ được những danh mục đầu tư của mình và đảm bảo lợi nhuận mang về. Theo đó các nhà đầu tư bậc nhất trên thế giới cũng áp dụng các cách trên để phát triển vào quy trình đầu tư và giảm thiểu tối đa các sai lầm có thể xảy ra trong hành vi.
Qua mỗi trang sách, Montier mong muốn độc giả của mình thấm nhuần quan niệm về việc học cách chuẩn bị, lên kế hoạch và cam kết thực hiện theo một chiến lược xác định. V dụ về một nội dung trong chương như sau: nhà đầu tư sẽ thực hiện những phân tích trong trạng thái tỉnh táo và lý tính khi trên thị trường không có nhiều sự biến động. Sau đó, cam kết rõ ràng về việc sẽ tuân theo các phân tích và kế hoạch đã lập ra.
Tác giả cũng nhấn mạnh sự điên rồ trong việc cố gắng dự báo diễn biến của thị trường ở tương lai và đưa ra sự khác nhau nếu tiếp cận đầu tư không cần định về những chuyện xảy ra trong tương lai. Xuyên suốt quyển sách, độc giả có thể cảm nhận được tác giả luôn nhấn mạnh vào lý do vì sao cần phải tập trung vào quá trình hơn là kết quả, đây mới thực sự là điều quan trọng. Bằng việc tập trung vào quá trình sẽ tối đa hóa được tiềm năng và đồng thời tạo ra lợi nhuận tốt nhất trong dài hạn.
Tài chính hành vi – Tâm lý học đưa ra quyết định và thị trường
Tài chính hành vi là một trong những vấn đề đang được quan tâm và phát triển nhanh chóng khi sử dụng những kiến thức về tâm lý để lý giải về những yếu tố ảnh hưởng đến quyết định của các nhà đầu tư vào thị trường. Mỗi con người là một cá thể sống đều có hai phần lý trí và cảm xúc, vì thể mỗi hành vi của chúng ta đều bị chi phối bởi hai yếu tố trên. Mỗi ngày chúng ta đều phải đưa ra những lựa chọn và quyết định từ những vấn đề rất nhỏ như hôm nay ăn gì, mặc quần áo như thế nào, đi giày kiểu gì hay đơn giản là muốn uống thứ gì.
Bên cạnh đó là những quyết định có tầm quan trọng ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống tài chính của chúng ta như việc đầu tư cổ phiếu như thế nào, có nên mua vào hay bán ra không, hoặc phân bổ tiền nhàn rỗi vào các quỹ đầu tư như thế nào là hợp lý.
Quyển sách này được ra đời với mục đích thể hiện những gì chúng ta đã được học về việc đưa ra quyết định từ các nghiên cứu trong lĩnh vực tài chính chính hành vi, gắn liền với việc nhìn nhận những khó khăn và thách thức vẫn luôn tồn tại. Đọc sâu vào các chương nội dung, độc giả sẽ nhận ra rằng việc giải mã tài chính hành vi là một việc làm hữu ích giúp chúng ta có thể hiểu được các câu đố ở cấp độ nhà đầu tư.
Chẳng hạn như vì sao con người thường có xu hướng lựa chọn đầu tư vào các công ty địa phương? Tại sao những nhà đầu tư thường hay nhầm lẫn một công ty tốt sẽ có cổ phiếu tốt? Tại sao nhà đầu tư chấp nhận gia tăng rủi ro khi vừa có thành quả giao dịch dù là tốt hay xấu? Vì sao con người lại lưỡng lự trong việc loại bỏ những cơ hội đầu tư kém khỏi danh mục của mình? Vì sao nhà đầu tư luôn thực hiện giao dịch một cách thường xuyên? Tại sao nhà đầu tư không mạnh dạn đa dạng hóa các tài sản đang nắm giữ? Tại sao con người luôn hành động theo đám đông?… Tất cả những câu hỏi này đều được giải đáp qua từng chương của quyển sách.
Tâm lý học trong đầu tư chứng khoán
Quyển sách Tâm lý học trong đầu tư chứng khoán được đánh là một trong các quyển sách tâm lý giao dịch forex hàng đầu. Nội dung sách là một bài hướng dẫn chi tiết giúp các nhà đầu tư có thể nắm bắt được những yếu tố cần thiết để có thể trở thành một nhà giao dịch chứng khoán thành công mà từ đó họ có khả năng thích ứng tốt hơn với các đặc tính tâm lý bất thường trong thị trường giao dịch. Ngay từ thời điểm ra mắt, quyển sách đã được đông đảo độc giả đón nhận và trở thành tác phẩm kinh điển mà đa số các nhà đầu tư muốn thành công đều phải đọc qua.
Tâm lý học trong đầu tư chứng khoán đã thể hiện việc áp dụng tâm lý học vào việc đầu tư chứng khoán, cách để thấu hiểu và nắm bắt tâm lý của đám đông mà thông qua đó thu về lợi nhuận cao nhất. Nội dung quyển sách bao gồm 4 phần:
- Phần I: giới thiệu chung nêu lên các đặc điểm tâm lý cơ bản của các nhà giao dịch nói riêng và cả thị trường chứng khoán nói chung và cách tâm lý tác động đến những đầu tư.
- Phần II: bàn luận về bản chất chung của thị trường được nhìn từ góc độ của tâm lý học, bao gồm những lý thuyết về dự báo việc biến động giá, tiềm năng lãi lỗ và các đặc điểm khác của thị trường.
- Phần III: đi sâu vào những biến động tâm lý của mỗi cá nhân giao dịch, cách những thông tin mà nhà đầu tư tiếp nhận đã tác động đến quyết định mua bán và cả cách thay đổi cũng như kiểm soát năng lượng tâm lý.
- Phần IV: tác giả hướng dẫn cách để trở thành một nhà giao dịch kỷ luật và làm thế nào để xác định niềm tin của thị trường thông qua việc quan sát những biến động. Từ những điều trên để đưa ra được những dự báo chính xác trong tương lai để mang về lợi nhuận cao nhất.
Thoát bẫy tâm lý giao dịch trong chứng khoán – Gồng lời không gồng lỗ
Là một nhà đầu tư trên thị trường chắc hẳn bạn đã trải qua rất nhiều cung bậc cảm xúc như: sợ hãi sau những lần gặp một loạt giao dịch thua lỗ, không chấp nhận và muốn “gỡ gạc” lại số tiền thua lỗ thật nhanh, hay cảm giác hưng phấn và tràn đầy tự tin sau những chiến thắng đậm… Toàn bộ những cảm xúc trên đều là những cảm xúc thường thấy ở bất kỳ nhà giao dịch nào trên thị trường trong quá trình đầu tư.
Theo đó, những sự bất ổn trong cảm xúc đều có thể gây ra tác động tiêu cực tới những quyết định đầu tư của nhà giao dịch. Vì thế, bên cạnh một hệ thống giao dịch được lập cẩn thận hay các chiến lược giao dịch thông minh, giữ cho tâm lý trong trạng thái ổn định là một trong các yếu tố then chốt giúp bạn có thể tồn tại được trong các cơn bão của thị trường.
Quyển sách Thoát bẫy tâm lý giao dịch trong chứng khoán – Gồng lời không gồng lỗ là bí kíp được chắp bút bởi tác giả Rita Stevens. Thông qua quyển sách này, tác giả cung cấp cho độc giả kiến thức về việc xây dựng một tâm lý giao dịch với tư cách người thắng cuộc và cả cách thiết lập nền tảng cơ bản cho việc đầu tư.
Cách tư duy và giao dịch như một nhà vô địch đầu tư chứng khoán
Hãy luôn nhớ rằng “May mắn chỉ là nhất thời, chỉ có kiến thức là nền tảng tốt nhất giúp bạn kiếm sống suốt đời”. Để trở thành một nhà đầu tư thành công, bất cứ ai cũng phải trải qua thời gian dài học tập và thực chiến trên thị trường mới có nhiều kiến thức và kinh nghiệm cho mình. Nếu như quy luật 10.000 giờ được áp dụng trong hầu hết lĩnh vực thì có thể nói rằng 10.000 giờ này chính là khoảng thời gian cần thiết để cho nhà đầu tư có thể trau dồi kiến thức – kinh nghiệm – trải nghiệm để đạt được mục tiêu mà họ muốn hướng tới và tự do tài chính.
Quyển sách Cách tư duy và giao dịch như một nhà vô địch đầu tư chứng khoán chứa đựng nhiều nội dung bổ ích. Nó sẽ giúp bạn tiết kiệm được rất nhiều thời gian khi có được kiến thức và kinh nghiệm từ tác giả – một nhà vô địch chứng khoán mà từ đó dễ dàng hơn trong việc bước đến thành công trong lĩnh vực tài chính.
Cách tư duy và giao dịch như một nhà vô địch đầu tư chứng khoán không chỉ là một quyển sách về tâm lý giao dịch đơn thuần, mà mục đích chính của tác giả khi viết nên quyển sách này là giúp các nhà đầu tư có thể kiếm sống qua công việc giao dịch và đầu tư tài chính. Có thể nói rằng, thông qua quyển sách này, độc giả có thể khẳng định được bản thân bằng năng lực tài chính của mình.
Trên đây là một số quyển sách tâm lý giao dịch vô cùng hữu ích mà bất kỳ nhà đầu tư nào cũng nên một lần đọc qua. Với những kiến thức và kinh nghiệm được truyền đạt trong quyển sách chính là một nguồn tài sản vô giá của những nhà đầu tư khi bước chân vào thị trường giao dịch.
Xem thêm:
Top 20 những bộ phim về tài chính đáng để xem nhất
Top những cuốn sách về Forex nhất định phải đọc nếu đầu tư Forex
Tôi là Lê Võ Trọng Tú, một Trader Full Time với đam mê phân tích và nhiệt huyết với những con số. Hãy kết nối và chia sẻ cùng chúng tôi – TraderForex. Tôi không hứa sẽ giúp bạn “giàu nhanh”, nhưng tôi sẽ cung cấp cho bạn những “công cụ” để tạo đà phát triển tốt nhất có thể.
