Rủi ro tỷ giá là gì? Thuật ngữ này được nhiều người biết đến như một thước đo quan trọng để tính toán giá trị đồng nội tệ so với đồng tiền ngoại tệ. Nó có tác động trực tiếp đến lạm phát và hoạt động xuất nhập khẩu của một quốc gia. Rủi ro tỷ giá là khả năng gây thiệt hại do sự biến đổi không thể dự đoán của tỷ giá. Hôm nay, chúng ta sẽ khám phá 3 cách phòng ngừa rủi ro tỷ giá để bảo vệ tài sản và lợi nhuận trong môi trường kinh doanh ngân hàng.
Rủi ro tỷ giá là gì?
Rủi ro tỷ giá là một loại rủi ro liên quan đến biến động giá trị tiền tệ trong giao dịch tài chính quốc tế. Điều này có thể dẫn đến tổn thất cho các nhà đầu tư khi giá trị đầu tư của họ giảm do biến đổi giá trị tiền tệ. Tuy nhiên, chúng ta có thể giảm thiểu rủi ro này bằng cách sử dụng các biện pháp phòng ngừa rủi ro.
Một nguyên tắc quan trọng là không đặt quá nhiều tài sản vào các đồng tiền nước ngoài. Mặc dù điều này giúp giảm rủi ro tỷ giá, nhưng không phải là cách tốt nhất để đa dạng hóa danh mục đầu tư. Chúng ta cần xem xét các phương pháp đa dạng hóa khác để tăng cường bảo vệ đầu tư và giảm thiểu rủi ro tỷ giá.
Với việc áp dụng các biện pháp phòng ngừa rủi ro và đa dạng hóa danh mục đầu tư, chúng ta có thể giảm thiểu tác động của rủi ro tỷ giá và bảo vệ đầu tư của mình. Việc quản lý rủi ro một cách khéo léo và tỉ mỉ là yếu tố quan trọng để đạt được thành công trong giao dịch tài chính quốc tế.
Thời điểm xuất hiện rủi ro tỷ giá
Kinh doanh ngoại hối là hoạt động của ngân hàng nhằm phục vụ nhu cầu kinh tế, hỗ trợ cho các doanh nghiệp xuất nhập khẩu. Tuy nhiên, trong quá trình giao dịch ngoại hối, rủi ro hối đoái có thể xảy ra do sự biến động của tỷ giá giữa các đồng tiền.
Khi tỷ giá bán ra cao hơn tỷ giá mua vào, người kinh doanh sẽ có lợi nhuận. Ngược lại, nếu tỷ giá bán ra thấp hơn tỷ giá mua vào, người kinh doanh sẽ gánh lỗ.
Trên thị trường, tỷ giá luôn biến đổi, và sự biến đổi này có thể tạo ra rủi ro tỷ giá hối đoái đối với các khoản nợ, dù là dài hạn hay ngắn hạn, đối với một đồng tiền cụ thể. Điều này đặt ngân hàng vào tình huống phải đối mặt với rủi ro tỷ giá hối đoái.
Tóm lại, kinh doanh ngoại hối là một phần quan trọng trong hoạt động ngân hàng nhưng cũng tiềm ẩn rủi ro hối đoái do sự biến động của tỷ giá. Việc quản lý và đánh giá rủi ro này là điều cần thiết để đảm bảo hoạt động kinh doanh được thuận lợi và bền vững.
Tác động của rủi ro tỷ giá là gì?
Đối với trader ở Mỹ và các quốc gia khác
Các nhà đầu tư Hoa Kỳ đặc biệt quan tâm đến rủi ro tỷ giá hối đoái khi đồng đô la Mỹ đang tăng giá. Điều này có thể làm giảm lợi nhuận từ các khoản đầu tư nước ngoài. Tuy nhiên, trong cùng tình huống, nhà đầu tư nước ngoài lại có lợi khi đầu tư vào tài sản ở Hoa Kỳ vì đồng tiền nước đầu tư mất giá so với đồng đô la Mỹ, tạo ra lợi nhuận gia tăng.
Do đó, biến động tỷ giá có thể mang lại lợi nhuận cho một nhóm nhà đầu tư và đồng thời làm tăng rủi ro cho nhóm nhà đầu tư khác. Nguyên tắc chung là nhà đầu tư sẽ có lợi từ việc đầu tư nước ngoài khi đồng tiền nước đầu tư mất giá so với đồng tiền đầu tư. Tuy nhiên, nếu thị trường di chuyển theo hướng ngược lại, khi đồng nội tệ tăng giá so với đồng tiền đầu tư, nhà đầu tư cần cân nhắc phòng vệ rủi ro tỷ giá.
Đối với hoạt động kinh doanh ngân hàng
Trong hoạt động kinh doanh ngân hàng, nếu ngân hàng sở hữu một số lượng ngoại tệ, khi giá trị ngoại tệ đó tăng, ngân hàng sẽ có lợi nhuận. Ngược lại, nếu giá trị ngoại tệ đó giảm, ngân hàng sẽ gánh lỗ. Tương tự, nếu ngân hàng đang ở vị thế nợ về một loại ngoại tệ, ngân hàng sẽ bị lỗ nếu giá trị ngoại tệ đó tăng, và sẽ có lợi nếu giá trị ngoại tệ đó giảm.
Trong cả hai trường hợp, tức là khi ngân hàng có dư ngoại tệ hoặc đang ở vị thế đoản về ngoại tệ, đều tồn tại rủi ro gây tổn thất cho các nhà giao dịch. Cụ thể, khi ngân hàng có dư ngoại tệ lớn, rủi ro càng cao khi giá trị ngoại tệ giảm. Ngược lại, khi ngân hàng đang ở vị thế đoản ngoại tệ, rủi ro cũng không nhỏ khi giá trị ngoại tệ tăng.
Để phòng ngừa rủi ro tỷ giá, bạn có thể sử dụng các công cụ tài chính phái sinh như quyền chọn mua bán ngoại tệ hoặc nghiệp vụ mua bán ngoại tệ kỳ hạn. Những công cụ này giúp ngân hàng giảm thiểu rủi ro bị ảnh hưởng bởi biến động tỷ giá và bảo vệ lợi nhuận của mình trong hoạt động kinh doanh ngoại hối.
Tìm hiểu thêm về tỷ giá hối đoái thả nổi và tỷ giá hối đoái cố định
Ảnh hưởng của rủi ro tỷ giá đối với nền kinh tế
Rủi ro tỷ giá là gì, và khái niệm của tỷ giá hối đoái được mô tả như một chỉ số quan trọng để đo và so sánh giá trị của đồng tiền nội địa so với giá trị tiền của một quốc gia khác. Khi tỷ giá hối đoái thay đổi, nó sẽ trực tiếp ảnh hưởng đến mức độ lạm phát và các hoạt động xuất nhập khẩu của nền kinh tế. Điều này có nghĩa là nếu tỷ giá hối đoái tăng, giá cả hàng hóa có thể tăng lên, gây ra lạm phát. Ngoài ra, nếu tỷ giá hối đoái thay đổi, giá trị của tiền tệ quốc gia sẽ thay đổi, ảnh hưởng đến giá trị của hàng hóa và dịch vụ xuất khẩu và nhập khẩu. Do đó, biến động tỷ giá hối đoái có tác động quan trọng đến nền kinh tế.
Với hoạt động xuất nhập khẩu
Khi tỷ giá giảm, tức là đồng tiền trong nước mạnh lên, giá cả hàng hóa xuất khẩu sẽ tăng. Điều này có thể làm giảm sự cạnh tranh của các doanh nghiệp xuất khẩu trên thị trường quốc tế và giới hạn khả năng sản xuất, dẫn đến tăng trưởng kinh tế chậm. Tuy nhiên, việc tỷ giá giảm cũng có lợi cho người tiêu dùng, vì giá cả hàng hóa nhập khẩu sẽ giảm, giúp họ mua hàng với giá rẻ hơn.
Ngược lại, khi đồng tiền trong nước mất giá do tỷ giá tăng, giá cả hàng hóa xuất khẩu sẽ giảm và có khả năng cạnh tranh cao hơn trên thị trường quốc tế. Tuy nhiên, giá cả của hàng hóa nhập khẩu sẽ tăng, gây tăng chỉ số giá tiêu dùng (CPI) và tăng nguy cơ lạm phát.
Trong quá trình giao dịch và thanh toán trong lĩnh vực ngân hàng
Ví dụ về rủi ro tỷ giá có thể đến từ các hoạt động thanh toán của ngân hàng, điều này có thể gây ra rủi ro trong việc thanh toán khi một số người gửi tiền đồng thời muốn rút tiền gửi khỏi ngân hàng ngay lập tức. Để đáp ứng nhu cầu này, ngân hàng phải tìm cách vay thêm nguồn vốn để đảm bảo có đủ tiền để trả cho người gửi.
Nếu ngân hàng không đủ khả năng chi trả, nếu không được giải quyết kịp thời, có thể dẫn đến tình trạng không thể thanh toán nợ được.
Kinh nghiệm phòng ngừa rủi ro tỷ giá
Khi hạn chế rủi ro tỷ giá xuất hiện với nhiều biến động, các công ty trong lĩnh vực dầu khí quốc gia, doanh nghiệp dệt may và xuất khẩu thủy hải sản là những doanh nghiệp chịu ảnh hưởng nặng nề nhất.
Để bảo vệ mình khỏi rủi ro tỷ giá trong tình huống này, các doanh nghiệp cần sử dụng các công cụ tài chính phát sinh một cách chủ động. Các công cụ này có vai trò “giảm thiểu tác động” đối với hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp khi tỷ giá tăng lên.
Các công cụ tài chính phái sinh
Giao dịch ngoại tệ kỳ hạn
Phòng ngừa rủi ro tỷ giá với giao dịch hối đoái kỳ hạn là khi người bán cam kết bán một số lượng ngoại tệ với tỷ giá đã được xác định trước vào một ngày trong tương lai. Khi tham gia giao dịch mua bán ngoại tệ kỳ hạn, doanh nghiệp có thể phải mua ngoại tệ với giá cao hơn so với hiện tại. Tuy nhiên, điều này giúp đảm bảo rằng tỷ giá hối đoái nằm trong kế hoạch kinh doanh của doanh nghiệp, tránh khỏi tình huống tỷ giá tăng đột ngột lên quá cao so với thời điểm hiện tại.
Hợp đồng hối đoái kỳ hạn được coi là một công cụ hiệu quả để phòng ngừa rủi ro tỷ giá. Doanh nghiệp có thể điều chỉnh số lượng và thời hạn của hợp đồng theo nhu cầu cụ thể. Tuy nhiên, công cụ này không dễ tiếp cận cho các nhà đầu tư cá nhân.
Một phương pháp khác để phòng ngừa rủi ro tỷ giá là sử dụng hợp đồng hỗn hợp kỳ hạn. Với hợp đồng này, nhà đầu tư cùng lúc mua một quyền chọn mua và một quyền chọn bán với cùng mức giá thực hiện và cùng ngày đáo hạn.
Hợp đồng tương lai tiền tệ
Quản trị rủi ro tỷ giá bằng hợp đồng tương lai tiền tệ là sử dụng một loại hợp đồng được giao dịch trên một sàn giao dịch và chỉ cần đặt một số tiền nhỏ làm ký quỹ. Điều đặc biệt là bạn có thể tham gia phương thức này để phòng ngừa rủi ro tỷ giá, ngay cả khi bạn chỉ là một nhà đầu tư cá nhân nhỏ lẻ. Điều này là khác biệt so với hoạt động mua bán tiền tệ kỳ hạn.
Tuy nhiên, hợp đồng tương lai cũng có một số hạn chế. Chúng không thể điều chỉnh theo nhu cầu cụ thể như hợp đồng kỳ hạn tiền tệ và chỉ có thể giao dịch vào những ngày cố định đã được quy định sẵn.
Quyền chọn mua ngoại tệ
Hợp đồng quyền chọn ngoại tệ là một thỏa thuận giữa hai bên, trong đó:
- Quyền chọn mua: Bên mua được quyền mua ngoại tệ với tỷ giá đã thỏa thuận trước đó trong một khoảng thời gian hoặc thời điểm cụ thể. Bên mua không bị bắt buộc phải mua hoặc bán một số lượng ngoại tệ nhất định theo hợp đồng.
- Quyền chọn bán: Bên bán trong hợp đồng quyền chọn có quyền tiến hành việc bán ngoại tệ với tỷ giá đã được thỏa thuận, trong một khoảng thời gian cụ thể. Với hợp đồng quyền chọn bán, bên bán có trách nhiệm bán hoặc mua một số lượng ngoại tệ theo tỷ giá đã được thỏa thuận trong hợp đồng.
Hợp đồng quyền chọn tiền tệ là một công cụ hiệu quả và khả thi để phòng ngừa rủi ro tỷ giá hối đoái. Với quyền chọn mua ngoại tệ, nhà đầu tư và doanh nghiệp có thể tự quyết định khi thực hiện quyền của mình.
Khi tỷ giá tăng, doanh nghiệp có thể sử dụng quyền chọn mua ngoại tệ để mua với tỷ giá đã thỏa thuận trước đó từ ngân hàng. Khi tỷ giá giảm, doanh nghiệp có quyền từ chối thực hiện quyền mua hoặc bán ngoại tệ của mình.
Đầu tư vào các tài sản phòng ngừa rủi ro
Vậy cách khác để phòng ngừa rủi ro tỷ giá là gì? Một giải pháp đơn giản là đầu tư vào các tài sản phòng vệ rủi ro ở nước ngoài, ví dụ như các quỹ giao dịch được phòng vệ rủi ro (ETFs). Các quỹ ETFs có sẵn trên hầu hết các thị trường lớn và chúng cung cấp một loại tiền tệ cụ thể như một tài sản cơ sở. Điều này cho phép sử dụng chúng như một giải pháp để giảm thiểu rủi ro tỷ giá.
Mặc dù phương pháp này không phù hợp cho các khoản đầu tư lớn và có thể không là giải pháp hiệu quả nhất để phòng ngừa rủi ro tỷ giá, nhưng quỹ ETF có thể mang lại lợi ích lớn cho nhà đầu tư cá nhân. Chúng cho phép đầu tư với số tiền nhỏ, yêu cầu ký quỹ hợp lý và có thể mua hoặc bán linh hoạt.
Tự phòng vệ
Khi bạn và doanh nghiệp của bạn đầu tư vào cổ phiếu hoặc trái phiếu được giao dịch bằng ngoại tệ hoặc liên quan đến Mỹ, bạn sẽ dễ gặp phải rủi ro tỷ giá. Điều này có nghĩa là giá trị của tiền tệ có thể biến đổi và ảnh hưởng đến giá trị của khoản đầu tư của bạn.
Vì vậy, một lời khuyên hữu ích là đa dạng hóa danh mục đầu tư của bạn, tức là đầu tư vào cả tài sản trong nước và ngoại tệ. Bằng cách này, bạn tự bảo vệ khoản đầu tư của mình khỏi rủi ro tỷ giá, vì biến động giá trị ngoại tệ sẽ không ảnh hưởng quá lớn đến toàn bộ danh mục đầu tư của bạn.
Chúng tôi đã giải thích về rủi ro tỷ giá là gì và cung cấp 3 phương pháp đơn giản để phòng ngừa rủi ro này và giảm thiểu tổn thất. Hy vọng rằng thông qua những thông tin được chia sẻ, bạn đã có được kiến thức hữu ích. Chúc bạn gặt hái thành công trong các giao dịch của mình.
Xem thêm:
Mối tương quan giữa các cặp tiền tệ trong Forex là gì?
Ủy thác đầu tư Forex là gì? Lợi ích và hạn chế nên biết
Tôi là Lê Võ Trọng Tú, một Trader Full Time với đam mê phân tích và nhiệt huyết với những con số. Hãy kết nối và chia sẻ cùng chúng tôi – TraderForex. Tôi không hứa sẽ giúp bạn “giàu nhanh”, nhưng tôi sẽ cung cấp cho bạn những “công cụ” để tạo đà phát triển tốt nhất có thể.
